Blog
Sosyal Güvenlik Kurumu kaçakları bankadan yakalayacak
SGK'da yeni bir uygulama devreye sokuluyor. Bundan böyle banka aracılığı ile maaş ödemesi yapan işyerlerinin ve maaş yatırılan kişinin tüm bilgileri Sosyal Güvenlik Kurumu ile paylaşılacak.
Bankalar maaş ödemesi yapılanlara ve iş yerlerine ait bilgileri, SGK’ya gönderecek. SGK, bildirilen hizmetler ve prime esas kazançları inceleyecek. Bildirilmeyen hizmetler ile eksik bildirilenler belirlenecek ve kaçak sigortalılar tespit edilecek.
SGK’nın sosyal güvenlik ve genel sağlık sigortası hizmetlerini gerçekleştirmesinde en önemli gelir kaynağı beyan usulüne göre alınmakta olan primler geliyor.
SGK’nın prim gelirlerini toplaması işverenin kendi payı ile birlikte sigortalı payını da kesip gerçeğe uygun olarak sigortalıları, prim matrahı olan kazançlarını ve prim ödeme gün sayılarını Kuruma bildirmesine bağlı. Bu bağlamda başta çalışanların kayıt altına alınması sosyal güvenliğin sürdürülebilmesi açısından hayati öneme sahip.
TÜİK istatistiklerine bakıldığında kayıt dışı çalışanların oranı halen yüzde 35 civarında. Bu rakama prim ödeme gün sayıları ile kazançları SGK’ya eksik bildirilenler ile yabancı kayıt dışı çalışanlar eklendiğinde kayıt dışılık halen çok ciddi sorun.
SGK, bu sorunla mücadelede geleneksel denetim metotlarının yanı sıra banka hesap bilgilerinden de yararlanacak.
MAAŞI BANKAYA YATIRILANLAR
SGK tarafından elektronik alt yapı sağlanıncaya kadar bankalar -kamu kurumu çalışanları hariç olmak üzere- maaş ödemesi yapılanlara ait çalışan kişilerin T.C. Kimlik Numaralı işyeri sahibi/işyeri çalışanı ayrımlı kimlik bilgileri, çalışılan yerin unvanı ve açık adresi bilgileri ile ödenen ücret bilgileri, varsa meslek bilgileri, işe başlama tarihi bilgileri ile birlikte iller bazında SGK’ya gönderecek.
Kendisine maaş ödemesi yapılan kişiler ile ödeme dönemi ve ödeme tutarını gösteren veriler Bankalardan alınarak, SGK kayıtlarında söz konusu kişiler için bildirilen hizmetler ve prime esas kazançların incelenerek, hizmetlerin hiç bildirilmediği veya kazançlarının eksik bildirildiği hususlarının araştırılarak kaçak sigortalılar tespit edilerek prim kaybı önlenecek.
İSTİSNALARA DİKKAT
Elbette banka kayıtları her zaman gereceği yansıtmıyor. Keza işverenler bazen maaş adı altında başka ödemeler yapabiliyor. Ayrıca adına maaş ödenen kişilerin de her zaman sigortalılık niteliği bulunması söz konusu değil. Bu nedenle haksız cezaların önüne geçilmesi için bu hususların titizlikle incelenmeli.
Buna göre bankalardan alınan bilgiler ile SGK kayıtları karşılaştırılarak 4/1-a(SSK) kapsamında çalışanlar açısından hizmet akdinin unsurlarının oluşup oluşmadığı, Bağ-Kur(4/1-b) kapsamında çalışanlar açısından ise ilgili vergi daireleri ile gerekli yazışmalar yapılması veya diğer kurum ve kuruluşların işlemlerine konu olması halinde ilgili kurum ve kuruluşlarla yazışma yapılarak gerekli işlemler yapılıyor.
BANKA VE İŞVERENE CEZA
Sigortalılık kontrolleri ve buna müteakip bildirme yükümlülüklerini yerine getirmeyen kamu idareleri ve bankalar ile diğer kuruluşlara SGK, idari para cezası uygulayacak. Ceza miktarı asgari ücrete endeksli olduğundan asgari ücret arttıkça ceza miktarı da artacak.
Yapılacak tespitlerden kaçak sigortalı çalıştıran ya da çalıştırdığı işçilerin ücretlerini ya da prim gün sayısını eksik gösteren işverenlere de SGK, idari para cezası kesecek.
KREDİ İSTEYENLER ARAŞTIRILACAK
Bankalar, ticari kredi niteliği taşımayan kredi talepleri ile kredi kartı verilmesinde, bir işyerinde hizmet akdiyle çalışanlardan ücret bordrosu alınması halinde ücret bordrosu sağlanan elektronik alt yapı üzerinden veya manuel olarak SGK’ya gönderecek.
SGK’nın Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Servislerine intikal eden bu bilgi ve belgeler; çalışanların işe giriş, varsa işten çıkış, gün ve prime esas kazanç bakımından Kurum kayıtlarıyla karşılaştırılacak. İncelemede kayıt dışılık tespit edilmesi halinde, ilgili işyeri adresine iadeli/taahhütlü tebligat gönderilerek alınan bilgi ve/veya belgelerin sigortalı sayılmayı gerektirecek bir nitelikte olup olmadığı hususları ile itirazlara ilişkin hükümler konusunda gerekli işlemler yapılacak.
ÜCRET AYLIK HESAPLANIYOR
Ücret aylık olarak kabul edilecek, Kurumca belirlenen yöntem uyarınca brüt tutara ve prime esas kazanca dönüştürülecek ve yine kurumca belirlenen yüzdelik değerden fazla olan sapmalar kayıt dışı kabul edilerek işlem yapılmak üzere SGK il müdürlüğü kullanıcılarının ekranlarına düşürülecek veya gönderilecek.
